Jak pomóc dziecku przystosować się do szkoły?

Dla wielu dzieci pierwszy kontakt ze szkołą oznacza stres. Często nie potrafią odnaleźć się w nowej dla siebie sytuacji. Na szczęście możemy im w tym pomóc.

Przystosowanie do szkoły – co to oznacza?

Według większości pedagogów i psychologów, w pierwszych 4 tygodniach swojego pobytu w szkole, dziecko odczuwa stres. Np. znacząco wzrasta obciążenie organizmu, szczególnie tzw. obciążenie statyczne. Zapotrzebowanie na aktywność fizyczną pozostaje takie samo, a nagle dziecko przez długi czas musi przebywać w pozycji siedzącej, nieruchomej.

Od pierwszoklasisty wymaga się znacznego zwiększenia poziomu uwagi. Mimowolne zapamiętywanie, jakie ma miejsce w przedszkolu, ustępuje celowemu uczeniu. Przystosowanie do szkoły wymaga od dziecka całkowitej zmiany postępowania.

Dziecko znajduje się w całkowicie nowej dla niego sytuacji. Musi opanować wiele zasad postępowania instytucji edukacyjnej, które znacznie różnią się od tych przyjętych w rodzinie. Jest to szczególnie trudne w przypadku dzieci, które nie uczęszczały do przedszkola. Przystosowanie do szkoły to także nowe relacje. Pierwszoklasista nagle znajduje się w nowym gronie rówieśników i wśród nieznanych mu dorosłych, z którymi musi budować relacje i odnajdywać swoje miejsce w grupie.

Przygotowanie do nauki - co powinni zrobić rodzice?

Poważnie potraktuj planowanie codziennych zajęć pierwszoklasisty. Ważne jest zapewnienie dziecku wystarczającej aktywności fizycznej i możliwości odpoczynku (w tym, co najmniej 11 godzin snu). Klasyczne „po szkole” nie są najlepszą opcją dla pierwszoklasisty, jeśli to możliwe, drugą połowę dnia warto przeznaczyć na spacery na świeżym powietrzu, sport, spokojny wypoczynek i gry.

Przygotowanie do nauki powinno przebiegać stopniowo. Dziecko z dnia na dzień nie zmieni się z wesołego malucha w pilnego ucznia. Przez cały pierwszy rok nauki zabawa pozostaje dla dziecka potężnym narzędziem przystosowania, pierwszoklasista dużo lepiej będzie się uczyć poprzez zabawę.

Naucz swoje dziecko, aby odpowiednio oceniało siebie, porównując swoje przeszłe i obecne wyniki. Podkreślaj mocne strony swojego dziecka. Chwal za konkretne osiągnięcia, a nie ogólnie. Przygotowanie do nauki przebiegnie mniej boleśnie, jeśli dziecko będzie brało aktywny udział w życiu szkoły. Nawiąż interakcję z nauczycielem, wspólnie możecie pomóc dziecku szybko przyzwyczaić się do nowej roli. Pomóż dziecku zrozumieć zasady szkolne. Wyjaśnij mu, dlaczego tak ważne jest ich przestrzeganie. Dzwonki szkolne, zasada „podniesionej ręki”, zwracanie się do nauczyciela – dziecko powinno rozumieć co i w jakim celu się od niego wymaga.

Jak powinna przebiegać adaptacja w szkole?

Kiedy dziecko wróci ze szkoły, nie zadawaj pytań - „Jak się dzisiaj zachowałeś?”, ale „Co było interesujące?”, „Co Cię zaskoczyło?”, „Co było trudne?” itp. Ważne jest, aby dziecko dzieliło się z tobą swoimi odkryciami, sukcesami, trudnościami i wątpliwościami, a nie formalnymi ocenami swojego zachowania.

Adaptacja w szkole przebiegnie szybciej i łatwiej, kiedy dziecko zaprzyjaźni się z rówieśnikami. Pomóż dziecku nawiązać komunikację z kolegami i koleżankami z klasy. Zasugeruj jak dziecko może nawiązać przyjaźnie z innymi dziećmi, i podziel się własnymi doświadczeniami z dzieciństwa. Starajcie się nie przegapić wspólnych wydarzeń klasowych.

Bez poważnych powodów nie należy umniejszać autorytetu nauczyciela w oczach dziecka. Adaptacja w szkole wymaga wsparcia nauczyciela, ale też musi on być dla dziecka, kimś wyjątkowym. Pracuj nad własnymi uczuciami i oczekiwaniami. Czasami rodzice sami „zarażają” dziecko swoimi lękami związanymi ze szkołą i tworzą napięcie własnymi oczekiwaniami wobec dziecka, zarówno negatywnymi, jak i pozytywnymi.

Kilka sposobów na radzenie sobie w szkole

Omów z dzieckiem sytuacje, które już mu się przydarzyły i to, co może się wydarzyć w nowym środowisku. Na przykład, co zrobić, jeśli podczas zajęć dziecko nagle chce iść do toalety? Rodzice powinni wcześniej zapytać nauczyciela, jakie zasady obowiązują w szkole. W niektórych szkołach trzeba podnieść rękę, a w innych dzieci mogą opuścić klasę bez pozwolenia.

Radzenie sobie w szkole to nie tylko nauka, ale i nowe interakcje. Dziecko musi być przygotowane na to, że w szkole nawiąże nowe znajomości. Znajdzie się w sytuacjach dla niego nietypowych. Nie bój się przyjmować w domu przyjaciół swojego dziecka. Przypomnij mu, aby nie mówiło niegrzecznie o kimś za jego plecami, aby wykształciło w sobie szacunek wobec przyjaciół i kolegów z klasy.

Najtrudniejszy okres, jeśli chodzi o radzenie sobie w szkole to pierwsze dwa miesiące nauki. To jednak średni okres. Zdarza się, że proces przystosowania jest opóźniony i nie oznacza to, że z dzieckiem jest coś nie tak. Psychologowie przypominają: wszystkie dzieci są inne. W porównaniu z przedszkolem obciążenie pracą dziecka w szkole jest ogromne. Dlatego staraj się częściej chwalić swoje dziecko i zauważaj nawet najmniejsze sukcesy.